Ang Kabug
Randy Tacogdoy
Kadya nga gabiii
ako ang kabug
nga magahugpa
sa mga sanga
kang imong paino-ino
agud supsupun
ang duga sa bunga
kang imong kahidlaw…
Nagbungkaras
ang mga dahon
kang imong mga panghakruy
linabugay kang malabug
malapanit ko nga mga pakpak
ang tuyong-tuyong
kang imong nagkaging nga paghulat.
Ang akun mga karos
sa imong panit nga nayatyat
nagbakiras
kang kakunyag kag sumpa nga ilahas.
Napun-an kang mga
tiyabaw
ang mauranun nga kagab-ihun
nagpasupug kang akun gahum
sa danlug ka daguub may tigadlum
pasulud sa haron
kang imong nahurum nga pinurong
… kag akun gindagit palangit
ang mga liso kang imong kabubut-un
kag ginrapta sa mga isla kang handurawan
agud magtubo kang mga gubat kang kalipay.
Ang mga kabug, ukon fruit bats, ukon flying foxes, isara sa tumanduk nga mga sapat nga nagauli kag may colony sa Batbatan Island, Culasi, Antique. Bahul ang andang bulig sa pagpatubo kag tayuyon nga pagbuhi kang mga gubat sa mga isla sa palibot pati sa isla kang Panay. Ang kabug sa batbatan (Pteropus vampyrus) ginakalangkagan nga madura bangud sa pagkaguba kang andang urulian. Ang sangka paryente nga linahi kang kabug sa Panay (Acerodon lucifer) gindeklarar nga extinct kang 1996 kag ang dyang mga kabug sa Batbatan mahimo ang masunod nga madura kon wara ti nakaigo nga pagpangapin nga pagahimuon sa andang urulian sa isla.
___________________
Si Randy Tacogdoy naga-obra sa National Statistics Office (NSO) sa San Jose, Antique diin tana man nabata kag nagaistar kadya imaw ka anang pamilya. Nag-eskwela sa Antique National School, Saint Anthony’s College, nangin exchange student sa Denmark, kag nagtapos ka anang masteral kag doctorate sa Public Administration sa University of Antique.
Nagasulat tana kang binalaybay sa Kinaray-a nga nabalhag dun sa duro nga magazine kag antolohiya parehas kang Salatan kag Dag-on, naga-compose kang Original Kinaray-a Music (OKM), kag nakasulat kang pira run ka musical-drama ukon paguwa sa teatro parehas kang Maragtas, Aninipay, and Alamat ni Nogas kag ni Anini. Isara tana sa nangin opisyal nga delegado kang Rehiyon 6 sa TABOAN 2011: The Philippine Writers Festival sa Davao City.
Featured Image: Simon Howden
(http://www.freedigitalphotos.net/images/Other_Mammals_g67-Flying_Bats_p8270.html)
Balay Sugidanun 