Obra sa Probinsya

Kang nagligad nga semana, darwa man ka probinsya ang akun gin-agtunan para sa akun research. Ang una amo ang probinsya kang Prachinburi, sa sangka farm nga naga-produkto kang semilya kang tilapia. May gina-negosyar kami nga research kaimaw sa tag-iya kang hatchery nga dya. Amo dya ang nagapanguna nga hatchery kang semilya kang tilapia sa bilog nga Thailand, kag basi sa bilog man nga kalibutan. Tungod ang semilya gina-export man nanda sa iban nga lugar sa Asya, Africa, America kag Europa. Buhay ko run dya nga kilala ang mag-asawa nga nagpatindug kang hatchery – ang bana British kag ang asawa Thai. Mga mayad man sanda nga mga tawo, maalwan kag masadya nga imaw. Nag-umpisa sanda sa gamay lang kag kadya nagbahul run ang negosyo kag naka-rehistro run bilang sangka kompanya.

Mga darwa ka oras ang byahe halin sa Bangkok paagto sa lugar nga dya sa sagwa kang banwa kang Prachinburi, ginatawag nga Bansang. May apartment sanda sa Bansang para sa mga nagabisita sa farm. Tungud bukut syudad ang lugar nga dya duro gawa mga bagay nga daw indi komportable sa apartment. Bare basics lang bale. Duro pa tanga kag iban nga insekto sa sulud kang kuarto. Gani nga sagi ako spray kada balik ko sa kuarto kag maglagsanay sa tanga para lang nga makaturog ako kamayad nga wara ti kahadluk nga kagtun nanda ako. Wara man ti kurtina ang kuarto gani nga nagbakal ako kang bahul nga tuwalya sa tinda para matabunan ko ang bintana sa likod. Ang bahul nga bintana sa atubang gintabunan ko kang kapay. Ang kunsuelo lang nga may aircon sa kuarto pero wara ko man gingamit asta mag-aga hay maramig, kag wara ako ti kapay. Sangka kalbaryo man ang kama hay tama ka tigdas! Kag ang ulunan tama ka nipis! Gani ginbutang ko ang akun bag nga may mga libro sa idalom kang ulunan. Tungud sa kakapoy kada adlaw, bukut man ti problema ang katuyo kag pagturog.

Mga apat ka adlaw ako rugto, imaw kang PhD supervisor ko nga British kag ang sangka consultant nga Dutch nga eksperto sa aeration. Gin-istoryahan namun ang sangka on-farm trial nga amun himuon parte sa pagprodukto kang tilapia nga wara ti lao nga sabor ukon dapug (off-flavour), para puede ma-export sa iban nga lugar. Importante nga wara ti off-flavour ang isda. Luwas sa obra nga dya, nagbisita man kami sa darwa ka tilapia farms para i-testing ang akun nga questionnaires sa pagahimuon ko nga survey parte sa pagbag-o kang pagpadalagan kang anda pagprodukto kang tilapia.

Pagkatapos kang apat ka adlaw, nagpanaw kami paagto sa Surat Thani. Sa south kang Thailand tana dya nga probinsya gani nagsakay kami sa eroplano. Gabii ang byahe kag na-delay pa kang mga sangka oras. Maramig rugto sa domestic airport, mayad lang may dara ako nga jumper ukon sweater pero maramig man gihapon. Ang tuyo kang pag-agto namun rugto amo ang magpartisipar sa Shrimp Fair kag mag-bisita sa mga shrimp farms para man pagtesting kang akun questionnaires.

Imaway man kami ni Key nga bana ko magbyahe, tungud tana ang Principal Investigator kang amun project kag gin-imbitar man tana magpresentar rugto sa seminar. Sa hotel kami nagtener, kun sa diin wara run ti lagsanay kang tanga, kag mas komportable ang kuarto syempre. Darwa ka adlaw ang shrimp fair nga dya, may mga seminars kag exhibits kang mga negosyante kag kompanya nga nagabaligya kang mga kinahanglanon para magprodukto kang pasayan/lukon. Nag-interview man kami kang akun Thai assistant sa mga tawo nga nag-aratend. Sa mga una nga interviews, gintrain ko tana, kag sa mga masunod tana run lang. Kundi libre ako maglibot-libot attend ka seminar kag lantaw exhibits kag mag-networking. Luwas kari-a may tyempo man ako magpa-foot massage hay tama gid ka-alay ang akun kahig.

Naglagaw man ako sa binit kang suba marapit lang sa hotel, kun sa diin duro nagabaligya kang mga pagkaun para sa mga nagalagaw-lagaw sa binit kang suba. Ang sunod nga darwa ka adlaw nag-agto kami sa mga shrimp farms. Bisan gamay ukon bahul nga farms, milyones nga kuarta ang gina-istoryahan tungud nga ang pasayan/lukon bahul kag marahalun dya nga produkto pang export. Gani nga naga-andam gid sanda nga maka-produkto nga mayad hay tama ka-mahal ang anda investment.

Sa darwa nga probinsya nga dya natirawan ko ang lain-lain nga mga pagkaun. Nag-enjoy gid takun sa mga pagkaun nga dya, hay mga manamit gid, kag preska ang mga isda, pasayan, laswa. Nag-enjoy man ka-kaun ang mga foreigners nga imaw namun. Ginaistoryahan man nanda nga wara-wara gid ang anda mga pagkaun kun i-komparar sa sabor kang mga pagkaun rugya. Ugaring sa mga bag-o lang katiraw kang Thai food, dapat mag-andam sa ka-kahang kang pagkaun kun wara naanad sa kahang! Sa mga sunod nga mga semana, mabalik liwat ako sa mga lugar nga dya para sa akun nga research.