Ang Mama kag Pape Hamel ni Elma Ayson-McKeown

Mabinuligon, mahigugmaun kag mayad nga persona sanda nga kaingud balay ko. Bag-uhan ako sa lugar nga puro mga Amerikano kag ako lang ang Pilipina nagsamo sa kommunidad kang Wales. Malaka ang panimalay, puro kakahuyan, taramnanan ang palibot kag marayo sa syudad. Malinong ang palibot kag kilala ka tanan ang kada tawo.

Ang Pamilya Hamel

Si Marjorie Addison Hamel kag Felix Wendell Hamel ang ngaran. Mama Marge kag Papa Felix ang tawag ko kananda nga darwa. Retired nurse si Mama kag si Papa isara ka soldado kang World War ll. May tatlo ka mga kabataan sanda: si Rocky, Lori kag Duane. Puro na may mga pamilya sanda kag rugya lang sa palibot ang darwa nga si Lori kag Duane sa kaingud balay ko man sanda. Ang sa marayu lang si Rocky nga naga-istar sa Bangor, Maine. Sanda may mga apo na. Ang kay Rocky Hamel mga kabataan ay tatlo na: si Ashley, Renae kag Briana. Ang kay Lori Blier may darwa nga bata sanda Heath kag Ilea tana kadya may bata nga apat run ka tuig kag amo dya ang una nga apo sa tuhod kang pamilya Hamel, si Wyatt Eco Blier. Ang kay Duane Richard Hamel may tatlo ka step sons: si Brandon, Michael kag Jacob Burnham.

Ang pamilya Hamel amo ang akun mga kapamilya rugya. Marapit gid sanda kanakun, sobra pa sa kadugo ko ukon sa mga in-laws ko. Tungod sanda ang sa marapit, sanda ang akun mga mata, alima kag kahig kay sanda amo ang pirme ko matawgan ukon idalaganan kon kinahanglan ko ang bulig. Pirme ko makaimaw kag makaistorya sanda. Tungod man kang akun nga sitwasyon sa lawas kag ang pangabuhi nga rayu sa akon gid nga mga pamilya. Sanda amo ang akun mga amigo kag amiga sa palibot. Ang kasimbahan Baptista amo man ang akun nga Kapamilya kang Dios.

Sa sulod ka 16 anyos nga rugya sa Andrews Road, nakilala ko man ang mga kapamilya ka Pamilya Hamel. Amo sanday Nanay ni Mama Marge ang tawag ko kana ay “GJ” short kang Grandma Jean. Si Jean Sinclair Addison ngaran na nga naga istar sa balay imaw nanda. Ang libayon na nga si Aunt Irvine may kapid na Irvin. Isara man ka retired nurse nga gaistar sa Plymouth, Massachusetts. Ang darwa nagtaliwan run man. Salamat nga may oportunidad ako nakilala kag nakaimaw sanda.

Ang Akon Madumduman

Si Papa Felix ang madumduman ko kang bag-o ko nagpakilala kana imaw na ang ayam na nga si Sheba. Ginpakilala na ako sa asawa na nga si Mama Marge. Kamayad nga tawo kag maistoryahun kanakun. Wara ra gaagtu sa simbahan kag iba ang ana pag intiende sa libro Biblia. Makayuhom man gid ako kana kon kami gaistoryahanay tungod sa akun pagtoo sa Mahal nga Makaako kag nagapamati man gid ria tana kanakun. Kuon ko pa gani indi tana magkataka sa akun pag-agto adlaw adlaw bisita kananda dara pagkaun nga naluto ko para sanda makatiraw ka Pinoy nga luto. Ay salamat naman hay nagustohan man gid nanda. Si Papa Felix makaun na tanan ang naluto ko pero si Mama Marge nadumduman ko ang indi na gusto kan-un ay ang atay ka baka hay wara tana gakaun ka atay. Ayti kon may family gathering, holidays kag birthdays dyan man kami nagasaulog imaw nanda.Gahimo gid ako ka lumpia, pancit, pandesal, puto kag iba pa nga pagkaun nga Pinoy. Halin kang primero hasta kadya nga tinuig wara nagahubas ang pagpanumdom kanamun dara ang bulig, regalo kag kon ano pa nga pamaagi makita ang bunga ka isara ka mabinuligon, mapinalangaaun nga mga persona ka Pamilya Hamel kanamun. Handa sanda magbulig kanakun kon kulang ako sa kuarta ukon sa pagkaun kag ukon sa mga bagay nga magamit sulod kag sagwa balay o sa garden kag iba pa.

Kang Nasapwan Ako

May natabo kanakun nga nalipong ako kag wara ako ti imaw kundi ang isara ka ayam nga ang tag-iya amo ang pamilya Blier. Kaimaw kag kasipal ko adlaw adlaw ang ayam ngaran na ay si Hero. Ako nasapwan ni Papa Felix nagahamyang wara ti animo sa likod balay. Gindara na ako sa ospital. Kon wara natungod sa ayam nga si Hero nga amo ra pirme gaagtu sa balay kaimaw ko sa guwa taramnanan magsipal kana kon ang mga bata sa eskuwelahan. Kang oras nga kato natabo si Hero kuno ang nag-agto sa balay nanda nga sige pangtaghol paagtu pabalik. Ginpasulod nanda sa balay pero sige ang taghol ni Hero paagtu, paguwa kag pasulod sa puertahan; pamaan kananda nga sundan tana para ako mabuligan ni Papa Felix. Salamat man gid kay Hero, ang akun nga abyn nga ayam.

May isara ka beses nga ako nakalantaw sa bintana ka kusina, nakita ko ang ayam nga si Sheba nga ginbunggoan ka truck. Nakasiyaggit ako todo kag nagdalagan pagguwa agtunan ang ayam natupa sa akun nga apple trees rapit sa diin katu nagpundo man gid ang nagbangga sa ayam kag akun nahambal ang tawo. Nagdalagan ako sa pihak balay. Nakita ko si Papa Felix naga-mow kang hilamon sa yard back. Abaw ah, gasinggitan ako kana, “Papa papa Papa si Sheba nabungguan”. Indi na ako mabatian hay magahud ang lawn mower. Ayti ginparapitan ko gid tana.

Si Mama Marge naman sa ibabaw nakita ko sa bintana naglantaw kanakun. Amo nga oras ginparapitan ka darwa ang makaluluoy nanda nga ayam. Patay na gid. Makadlaw kamo kadya kanakun. Abi ninyo wara ko naisip nga nagatabon lang gale ako ka tuwalya sa lawas ko hay katu katapos ko lang magrigos. Hahaha mayad wara naghukas ang tuwalya..aysus kon nadagdag may free show man gid. Amo gali nga sige turok kanakun ka tawo nga nagbunggo sa ayam. Wara na ti mahimo kundi hiribiun ako. Naisip ko liwan ang sitwasyon ko kato nga ginbungguan ako ka sarakyan kag buhay nga nadura sa akun kaisipan ang masakit kag makaluluoy nga tinuga nga ayam nga si Sheba!

Ang madumduman ko kay Papa Felix ay ang karalamun na. Sa kahig ang karalamun kag kon mahikap mo lang masipa na ikaw. Hahhaha man-an ko ria hay ako ang nagahilot kananda kay Mama Marge kag kay GJ. Ay kasadya gid kon oras na kang Wheel of Fortune kag Car race irimaw kami lantaw ka tv show!

Bisan nga nagka -lzhimer na si Papa Felix indi na ako nalipatan. Kuon na pa, “Oh that girl across the street is Elma,” ngaran ko kag ang tatlo ko ka mga bata natandaan na gid. Man-an na kon diin ako nga isla naghalin sa Panay Island pero indi sa Pilipinas kundi sa Germany. Kadlaw na lang ako kana. Man-an ko man nga nagsuldado tana kang World War ll sa Germany pa. Winter time na katu kag maramig, nagbulig ako pamutang ka mga logs sa barn nanda para ipanggatong sa wood stove nanda. Nakita na ako sa guwa. Wara ako ti gloves nga ginsuksok sa alima..abaw nag-agtu kanakun darhan na ako ka tuwalya. Abi na siguro gloves run ipasuksok na sa alima ko. Salamat man hay bisan indi tama ang gintugro na ang pagpanumdom na nakabulig kanakun nga may dara pagharakhak kag yuhom nga nabilin sa akon kaisipan.

Pirme ko mapensaran ang hambal na kanakun nga sa parte ka lupaan kuon na may manggad. Ayti tama man gid may manggad sa gintanuman ka bata na nga ginagardinan ni Lori ang amo nga lupa duro bato. Gakadlaw lang kami nga darwa ni Lori kon maistoryahan namun. “You, Never Alone” kuon na.

Kang napatay si Papa Felix, 84 run tana. Kang ginlubong rugya lang sa kalupaan na marapit lang sa balay na kag akun man gid nakilala ang iba nga kapamilya nga sa marayu pa nga lugar. May naghalin sa New Hampshire kag sa iban pa nga bahin ka Amerika nga nag-abot kag magkompanyar sa lubong na. Siyempre akun run nakita ang iba nga parte kang pamilya. Ang kapamilya, amigo kag amiga nanda amo man, mayad sanda, ang kabig nanda kanamun ay kapamilya man gid. Wara ti magpares kananda nga tanan rugya sa palibot ko. Bisan ipakomparar ko man sa akun kapamilya sa Pilipinas iba man gid sanda.
Si Mama Marge nagsaylo; balik sa lugar na sa Florida. Ginbaligya na ang balay nanda kag nagabakasyon na lang rugya kada Hulyo kon birthday ni Lori kag Paul Blier. Rugya man tana nag-abot kang napatay si Duane kang Octobre 10, 2011. Salamat sa Dios nga kami gapabilin sa pamaagi kang telepono, sulat kag internet.

Sa 16 anyos sa lugar kang Andrews Road sa Wales kilala na kami ka tanan ilabi na gid ang tatlo ko ka mga bata sa eskuelahan puro man may talento kag kuon nga maipabugal ko man nga sanda may dugo Pilipino kag rugya sanda nakatapos sa elementarya, high school kag kolehiyo. Ang agut ko kadya sa California nagakolehiyo sa Laguna College of Art & Design. Salamat gid sa pamilya Hamel sa pagbaton kanamun bilang kaingud, abyan kag kapamilya kang Andrews Road Wales, Maine. Ang mapinalanggaun ko nga Mama Marge kag pamilya Hamel. Ang Dios magpadayon sa pagpakamaayo kanatun nga tanan tanan!