Mga Binalaybay ni Efren Haban Ysulat

Obra Kang Babaylan
Efren Haban Ysulat

Ooohoooy! Mga paysano dali run kamo
Indi magpabaya-baya kag magpabuyan-buyan
Tirawi ang mga handa, halad kaninyo
Istorya ta agud ang sabid mabuy-an

Panaghoy nga tawag ni tay Ikung
Bantog nga manug-obra sakit nga lupan-on
Inaswang, inusug, hiniwitan, kag bugnuhanon
Luy-a kag laway dahi mo tayhupon

Kun grabe gid kinahanglan ubrahan
May tabako, sigarilyo kag buyo nga maram-on
Urag-urag pa kag sinapal pinutus sa dahon
Ang importante manok nga puro puti, pula kag itum

Tuba pa gali nga pangpanumsum
Paya nga may baga kag kamangyan nga pang-aso dayun
May hurmahan kalo para pungkuan
Handa run tanan seremonyas umpisahan

Ang may sakit sa ingud nagapungko
Kamangyan sa baga nanapug ang aso
Orasyon nga Latin indi maitiendihan kun ano
Daw may ginatawag nga kun sin-o sin-o

Nagkudug-kudug kay ginsab-an
Kon ano ang pamangkut kag kinahanglan
Sabta dayun, tugro ang nagustuhan
Indi lang buhay maman-an ang kabangdanan

Hay amo gali si Untoy nakursunadahan
Tumawo sa lunok permi gina-agyan
Maldito abi amo nga may pasuk sa dughan
Perdi sa hangit ang ana nga dungan

Natapus gid ang ginsaad nga urubrahon
Mga bata nga miron naga-aragawan
Pinuso kag sapal kanamit gid kan-on
Manabako dayon pagkatapos kaon

Ang halad nga manok gin-ihaw dayon
Mga bul-bul kag tul-an pinutos sa dahon
Kada isara iba-ibahun
Sa tatlo ka lugar sanda ginlubung

Ang may sakit, te, daw nauli-an gid
May hangit nga tinugro panguntra sa sabid
Bisan diin ma-agto sa mga bukid
Indi lang madusmo kag maligid.

PUNTA HAGDAN

Madulum nga maitum kon sa marayo mo lantawon
Daw makatalinhaga nga lugar kon ikaw bag-uhanon
Pirit ginatakpan ang nakatago nga katahum
Daw daraha nga maambong pero sobra ka mahuruy-un.

Punta Hagdan ang amo nga lugar kon tawgun
Sa unahan kang Puti batuhon nga baybayun
Tarawis nga bato nagatindug, daw estatwa kon sulngon
May kuweba nga suruhuton ang sa puno na ayun.

Init, uran, bagyo kag daragkul nga balud permi tana ginawaswasan
Pero sa gihapon d’yan tana nagatindug nga daw wara gid malingkang
Mga barko kag iba pa nga pangdagat nga sarakyan
Duro gid ang nakasaksi kang ana nga pagkagamhanan.

Sa mga mal-am nga amo ang lugar bantog nga mari-it
Gani indi magsaga-saga kang imo pagparapit
Magpanabi-tabi ikaw sa mga binit-binit
Andam sa lampus kang balud kag bato nga daw nagaralag-it.

Nadumduman ko kang kami nakapuroy pa
Nagapanghimaras gid magtawas maagtunan lang tana
Hay daw nagapang-abi-abi permi, dali kamo maghirupay kita
Mga bugay kang Gino-o sa mayad lang panghimuslan ta.

Halin kang kinaragto asta kar-on nga mga panahon
Daw tubudan kang pagkaun, gasal-ut sa mga bato sagapun
Mga pakinhasun, kasag, pugita kag sali-ut kon kis-a swertehun
Tiki nga lugar sobra-sobra gid ang pagka-mapuslanon.

Taga-Dao kag nag-eskwela sa Cato-ogan Primary School kag nagtapos sa Dao Central School. Batch 1973 sa Dao Catholic High School. Nakatapos kang kurso nga BS Criminology sa Philippine College of Criminology sa Sta. Cruz, Manila kag nangin kadete kang Philippine National Police Academy, Class 1983. Nag-eskwela man sa Philippine Law School sa Lyceum of the Philippines kag may masters degree sa Management sa Philippine Christian University.

Nangin OIC Chief Police sa Makati Police Station kag nangin Provincial Director sa Siquijor Police Provincial Office kag sa tulad may ranggo nga Sr. Supt. kag Chief sa Crame sa General Doctrine Development Division, NHQ, PNP.

Nagasipal tana pirme kang badminton kag mahilig man mag-scuba diving. Mahiligun man tana magkanta kag nagamatu-mato sa gitara, magsulat kang binalaybay kag istorya. Miyembro tana kang Knights of Rizal kag idolo na gid si Dr. Jose Rizal.
_______________
Featured Image: “Pagtunod kang Adlaw sa Punta Hagdan” ni Gen Asenjo