Panghuna-huna sa Tyempo kang Kwaresma

Kadya nga kwaresma, tyempo kang spiritual cleansing. Bisan wara ginadumdom rugya sa Tsina ang kabuhi kag mga sakripisyo ni Hesus, ginatinguhaan ko nga mahimo ang obligasyon ko bilang sangka Kristiyano.

Ang kalendaryo rugya wara it pula nga marka sa Semana Santa. Naobserbahan ko nga kalabanan mga Pinoy, ukon mga Westerners ang nagasulod sa Katoliko nga simbahan. Amat-amat man nga nagaraku ang mga Intsik nga nangin Katoliko. Nadumduman ko ang una ko nga pagsimba rugya sa sangka syudad, nabudlayan ako mag-intindi kang misa bangud Mandarin ang lenggwahe nga gingamit kang pari. Kang nagtindog ang tanan kag magkaptanay kang alima didto ko lang naintindihan nga nagapangadi dun gali sanda kang “Amay Namon”. Mayad lang may English mass rugya sa Beijing sa tagsa ka Domingo.

Ang iba nga mga Katoliko nga simbahan sa iba nga syudad ginsunog sa tyempo kang giyera kag ginpakay-ad lang liwat matapos ang gamo. Ang relihiyon kaangay lamang kang sangka sekta kon sa diin pwede magtipon ang mga tawo nga may pareho nga pagpati gani limitado ang suporta nga ginatugro kang gobyerno kauna. Ugaring naobserbahan ko nga amat-amat man nga nangin bukas ang dyang pungsod sa mga nagkalainlain nga relihiyon.

Buddhism kag Taoism ang nagapanguna nga relihiyon rugya sa Tsina, gani sa tagsa ka syudad may mga templo, ang iba gintukod kauna sa tyempo kang mga emperor. Nakapamasyar ako sa sangka Buddhist Temple sa ibabaw kang bukid kon sa diin mga babaye ang mga mongha nga nagadumara. Nabatyagan ko ang kalinong kag pagkakontento sa palibot. Bisan wara it cellphone, wara it laptop, wara it Facebook. Sa mabugo nga istorya, marayo sa kalibutanon nga kalipay, pero nakita ko ang kasadya sa andang mga mata. Magluwas sa huni kang mga pispis, ang andang inoras nga litaniya daw sangka pampakalma.

Sa Mongolia, nagtuklad ako sa mataas nga bukid agud ihutik sa hangin kag sa nagapila nga lingganay ang sulod kang akon dughan. Handum ko nga makalab-ot sa Tibet. Ugaring kinahanglan pa magbuol kang permit rugya sa Beijing antes magbiyahe. Kon wara it gamo didto sarang nga matugruan ang turista kang lisensya.

Katoliko man ang akon relihiyon, pero indi buot hambalon indi pwede magpangadi sa iba nga templo. Nakita ko ang nagkalainlain nga personalidad dara kang nagkalainlain nga relihiyon: Muslim, Budhismo, Hinduism kag Kristiyanismo. Nangin basehan dya kang mayad nga pag- inugali kag moralismo kang tagsa ka sosyedad. Nagapati ako nga bisan sa diin ako makalab-ot bitbit ko ang akon pagtuo sa akon Amigo sa langit. Nagapati ako nga paagi sa anang paggiya masarangan ko atubangon ang bag-o nga mga pahina kang akon kabuhi.

Sa akon Amigo sa langit, duro gid nga salamat!