Mabudlay magbiyahe sa kadya nga mga panyempo sa Tsina bangud ang mga tawo nga naga-obra sa mga bahol nga syudad nagauli sa andang mga probinsya agud makaselebrar kang Paskwa imaw ang andang mga pamilya. Gani ang tanan nga mga tren kag mga bus daw sa indi mahulugan kang dagum bangud sa karakuon kang mga nagabiyahe. Rugya sa Tsina minilyon ka mga tawo ang nagabiyahe sa tagsa ka Spring holiday. Agud makalikaw sa stress, mas ginpili namon ni banahon nga maglupad pa Shanghai. Magluwas sa nahadluk ako magsakay sa eroplano, nagaugtas ako mamati sa mga magahud nga mga Instik kag nagaluod pamatyag ko kon makabati ako sa mga nagapanupra sa likod ko. Hay wara’t pili bisan sa eroplano. Indi mapunggan ang pagpanupra bisan diin lang. Ugaring mas manami maglagaw ti gin-agwanta nga magbiyahe.
Sa una nga adlaw kang bakasyon sa Shanghai, nag-agto kami sa sangka daan nga baryo, ang Zhujiajiao. Ang lugar nga dya natukod kang tuig 1700. Napalibutan dya kang mga daan nga canal, dumaan nga mga balay, mga tulay kag tiyangge. Daw sa Asian version kang Venice. Romantiko nga lugar para sa mga magkahagugma ugaring bangud bakasyon kang tanan wara ako it makita nga katahum kundi mga ulo kang mga tawo kag mga nagatumpok nga baruto sa kanal. Mayad lang may nakita ako nga nami nga dekorasyon nga nahimo sa kahoy kag nakahigop kang mainit nga capuccino, nabuhinan ang ugtas kag kapoy ko.
Nagbalik kami ni banahon sa sentro kang syudad agud magpahuway. Mahambal ko nga organisado ang syudad. Ang mga tawo nagapondo kon pula ang duag kang stoplight. Indi pareho sa Beijing nga panilag kang kadam-an maswerte nga duag ang pula gani pwede makita sanda sa karsada. Mas raku ang kama-an maghambal kang Ingles. Siguro bangud bukas ang Shanghai sa pagbaton kang mga dumuluong nga mga negosyante sa malawig dun nga tinuig. Kadam-an sa mga pagkaon nanda matam-is kag maaslum. Kon gusto mo magkaon kang sinugba nga pispis pili kaw lang sa mga nagabaligya sa binit kang karsada. Indi lang magginhawa kon makalabay sa mga manugbaligya kang chou doufu, ang mabaho nga tradisyunal nga tofu.
Sa gabii nagpakigkita kami ni banahon sa anang amigo, sangka Aleman nga ang pangabuy-an amo ang pagbaligya kang mga isla sa mga manggaranon nga mga Intsik. Mayad lang protektado kang aton laye ang mga isla sa Pilipinas. lndi makapanag-iya ang bisan sin-o nga estranghero magluwas kon makapangasawa kang Pinoy. Samtang naga-istoryahanay si banahon kag ang anang amigo nawili ako kalantaw sa Pinoy nga banda nga nagatukar sa bar. Ugaring may sangka Aleman nga lalaki nga nag-umpisa mag-istorya kanakon. Nangin topiko namon ang ekonomiya, pulitika kag kultura. Mas ginapaboran ko ang pag-istoryahanay sa mga topiko nga kaangay kadya kaysa magtsismis. Daw sa nakibot lang ako kang ginmitlang na nga raku man nga mga Pinay ang naga-obra sa Shanghai kon gabii. Ang nahambal ko lang may mga rason, may mga istorya sa likod kang tagsa ka sitwasyon.
Sa ikarwa nga adlaw kang bakasyon nakalab-ot kami sa sangka daan nga Buddhist temple. Ugaring sa karakuon dun kang templo nga nakita ko rugya sa Tsina wara dun ako nagpanagil-ot pa sa linibo ka mga tawo nga nagadukdukanay sa amo nga lugar. Nagdiretso kami sa dumaan nga shopping center. Buta sa gihapon kang mga turista ugaring nakita ko ang paborito ko nga clothing shop. Daw hakupon ko ang tanan nga bayo kon wara lang ako nagapamalikid kang gasto. Samtang nagalagaw may tram nga nagalibot sa kalye kag may nakapaskil, “It’s more fun in the Philippines” kag larawan kang Palawan. Siguro sa dyang bahin kang Tsina bukas ang mga tawo sa pagpangamigo kang mga Pinoy sa pihak kang indi mayad nga relasyon kang dyang pungsod kag Pilipinas bangud kang mga isla sa West Philippine sea ukon South China Sea.
Pagkatapos kang pagpangalugayawan, nakita namon ang sangka daan nga tren nga ginagamit kang mga Intsik kang tuig 1900. Ang tren nahimo nga sangka sushi restaurant sa kadya. Nabusog kami pagkatapos kang mabugo nga byahe sa sushi train. Nakatabok sa suba agud makita ang mga moderno nga mga bilding. Ang Shanghai natunga sa darwa ka parte. Sa pihak makita ang tanan nga mga daan nga mga bilding nga daw kaangay kang mga dumaan nga istilo sa Europa samtang sa pihak nga parte nagatindog ang tanan nga mga moderno nga mga bilding. Maramig lang kon winter bangud wara it heating ang mga kadam-an sa mga bilding.
Nagsaka kami sa ika-88 ka panalgan kang Jinmao Tower agud makalantaw kang manami nga skyline kag nag-inom kang red wine samtang nagalantaw sa maduagon nga fireworks display. Hay, luyag ko ipaambit sa bilog ko nga pamilya ang amo dya nga eksperyensya! Kang nabusog ang mata sa katahum kang palibot, nagbalik kami sa The Bund, ang lugar sa tupad kang suba nga may impluwensya kang Europa. Nagpanaw-panaw kami sa binit kang Huangpu River bisan nagatarithi. Dungan kang pag bagting kang clock tower ang pagtimbuok kang mga fireworks sa pihak suba. Nadumduman ko ang “Midnight in Paris”, sangka pelikula ni Woody Allen. Dayon ako kupo kay banahon bangud na-realisar ko nga ma-swerte gali ako.
Pag-Valentine’s Day, wara dun kami nanigal-ot pa. Ang mga Instik nagaselebrar kang Love Day sa ikapito nga adlaw kang ikapito nga bulan base sa lunar calendar. Ugaring dara dun siguro kang komersyalismo kag sensationalized promotion kang Valentine’s Day nga ang mga pamatan-on sa Tsina amat-amat man nga naga-adaptar sa dya nga tradisyon. Gani buta ang tanan nga mga karan-an. Indi kinahanglan ang magarbo nga date: simple nga Malaysian food, red wine kag love songs kuntento dun ako. Samtang naga-ambi ang uran sa atubang kang bintana, nagaturo man ang luha ko. Indi bangud sa manami nga riverside view kundi bangud sa mapinalanggaon nga tawo nga nasug-alaw ko rugya sa Tsina. Pagkatapos kang malawig nga mga tinuig kang paghibi, pagsakripisyo kag paghimakas, gintugruan ako kang Amigo ko sa langit kang pinakanami nga regalo, dyang gugma nga ginasaruhan namon kadya ni banahon.
Balay Sugidanun 
Salamat gid sa paghapit, kasimanwa, kag pagpaambit man kadyang istorya kag panghuna-huna. Gani, interesting nga social habit. Akun nabatian, ang paghigop kang sabaw nga gatunog gid, patimaan nga ga-enjoy ikaw, nga busog gid, nga kalipay man kang tagsirbi ukon tagbalay. With gusto.
LikeLike
Abaw kanami gid kang istorya & eksperyensya ngadya kasimanwang Aimee & Ma’am Gen. Nagyuhum-yuhum gid ako kang nabasa ko ang pagpanupra kang mga Intsik bilang parte kang andang kultura, hay bisan gani rugya sa Vancouver, Canada, ang mga pareho ko nga imigrante nga sanda tana halin sa Mainland China, indi kamaan mag-Ingles ang iba pero hindi man tanan, makita ko gid ang andang pagpanupra bisan diin lang- sa bus, elevator, mall, etc. Sa akun pagkatingala, ginpamangkot ko gid ang pira ko ka abyan nga mga Chinese Canadians tungud sa social habit nga dya kang mga Intsik nga halin sa Mainland China. Gani, akun gid naintindihan nga ang para kanatun raw-ay nga pagpanupra sa publiko nga dya nanda, parte run gid gali kang andang social norm o kultura nga andang ginpanubli sa andang mga kamal-aman pa nga ginbata & nagbahul sa rural o pobre nga mga lugar sa China kon diin kulang ang edukasyon katong unang panahon. Sa pagligad kang mga tinuig, hay wara gid it may gakontra sa pagpanupra sa publiko nga dya, nangin parte gid kang andang social norms imaw kang pag-ihi sa publiko paryas kang mga Pinoy, pagpagwa kang badlo, pagpamung-it, kagahud nga paghigop kang sabaw, kag pagwakal samtang buta ang baba kang pagkaun.
Tungud nangin parte kang social norms kang mga taga-rural nga Intsik ang mga nabanggit nga mga social habits, sa andang pagsaylo sa mga modernong syudad sa China, dara-dara nanda and norms nga dya kon diin naimpluwensyahan pa nanda ang mga taga-siyudad hasta tulad.
Kon sa atun paglantaw, karaw-ay gid kang mga mga social habits nga dya kapin pa ang pagpanupra kang badlo sa publiko hay pwede gid nga maglapnag ang mga sakit tungud ka dya, para kananda, mga Intsik, parte run gid dya kang andang kultura nga kabudlay run gid bul-un pa.
LikeLike