Baybay nga Akon Nahamut-an

Manugtapos ron ang bulan ka Pebrero. Kunsayuron Marso ron, umpisa kang tag-irinit. Eksayted ron ako mag-uli kag maglamyerda. Nagapanagitlon gid ako maminsar ka santol kag indian mango sa balay sa Aureliana. Labaw sa tanan, ang marigos sa baybay.

Duro nga baybay ron ang akon naduaw pero wara gid tana ti may malabaw sa baybay ka Kulyatan (daan nga ngaran kang Aureliana sa Patnongon) nga saksi ka akon pagbahul. Daw tubig lang sa tuburan ang pagtubod ka mga “memories” sa akon paminsaron. Indi ko gid malipatan kang gamay pa ako nga kada aga ginadara ako ni nanay sa baybay para makahak-on ka hangin halin sa dagat hay kuno bulong ria sa may ubo. Pirme bay takon ginaubo kag sip-on kato hay hina ang akon pulmon. Tuod gid man hay bisan tatlo lang kasunod-sunod nga aga ang agto namon sa daray-ahan gaayad gid man ako. Gayuhum-yuhum man ko kon madumduman ko ang lagsanay namon magburugto kag mga amiga kag amigo sa daray-ahan, kag ang ginasipal namon pirme skipping rope gamit ang balagon kang tanum nga nagatubo rapit sa daray-ahan. Kon patunod ron gani ang adlaw, baw dyan umpisa ron guwa mga dyokoy. Daw kasag kag kalampay dya ang itsura garing gagmay gawa sanda; ang gahimu ka mga buho nga makita mo sa baybayon hay dyan sanda gapanago.

Pamangkutanon nakon kon may dyokoy pa kag bilaog kadya ayhan? Hay kang gamay ko kato gatawas tamon kay tatay manakop dyokoy mong kapin pa kon mag-arabot mga pakaisa namon halin sa Manila. Sadya gid amon dalagan sa daray-ahan. Grabe gid syagit namon sa kalipay kon makadakup. Amo lang ra garing, gatiyabaw man kon makagat. Pag mataymingan pa nga may gapaninsoro, abaw tapos gid lambat hay gabulig tamon muknit sa lambat ka nagakabit nga isda. Hidlaw ron ko ka gapisik-pisik pa nga isda, butangan kamatis kag sabawan, baw lipatan mo gid ngaran mo!

Sa baybay man kami nagasipal ka hampak hampak. Daw futbol ria garing ang amon tana bola ang hinimu man namon halin sa dahon ka niyog. Kadya ayhan naman-an man ra ka mga bag-ong tubo nga may mga amo ria nga siripalon kato hay sa nakita ko sakto lang kada magdotdot mga bata ka celfon kag mga iPad? Daw wara ron ako ti may nakita gasiripal sa kalye kag sa baybay pag-uli ko. Gabag-o ron gid man ang tanan pero bisan mag-ano pa ka hitech ang panahon kadya, indi ko gid pag- ibaylo ang kasadyahon ka akon pagkabata kon diin saksi ang baybay ka Kulyatan, ang baybay nga akon nahamut-an. Amo nga sa pag-uli ko kadya nga Mayo, bisitahon ko gid dya. Kag daad makalagsanay pa liwat kami ka mga dyokoy sa daray-ahan kag makapamurot pa liwat ka bilaog.