Ang Winter Wonderland!

Ang winter ang tagraramig, sa tunga kang autumn kag spring. Bugu ang adlaw, labug ang dulum. Kon sayudun, bugu ang pag-obra mo kag labug ang pagturog. Gaumpisa dya sa bulan kang Disyembre, adlaw 21 ukon 22 kag hasta sa bulan ka Marso 21 ukon 22. Sa mga inadlaw nga dya, sa bilog nga adlaw, halin sa bulan kang Disyembre hasta Enero kag Pebrero, posible may snow.

Ang mga tawo sensitibo sa ramig. Pwede magmasakit sa hypothermia, snow blindness, norovirus, seasonal depression, madanlug sa black ice kag maigu ka nagadagdag nga mga icicles. Indi gani, maigu ka nagadagdag nga yelo. Kon kaisa mala-olen kabahul kag kon kaisa mala-golf ball ang nagadagdag halin sa kalangitan. Duro man gid ang nagamasakit sa flu kag bad colds dara ka hangin nga maramig. Makaluluoy man ang mga homeless nga mga tawo nga masapwan na lang nga patay tungod sa hypothermia sa idalum ka tent ukon kon sa diin man nagabatang panago sa maramig nga uran ukon sa gauran nga snow.

Kon kaisa, duro mga motorist nagapila sa aksidente kag may patay sa disgrasya tungud sa snow nga dalanun. May black ice. Madanlug man gid bisan nga ang sarakyan nanda may snowtires. Makaharadluk man gid bisan malantaw kag mabasa sa news ang mga nagakaratabo.

Kon may snow storm ang kada town maintenance sa dalan, nagabuldos man gid sanda ka snow kag gina-spread ang sandsalt para matunaw ang snow ice kag indi magdanlug ang mga sarakyan nga mag-agi sa dalan. Amo nga rugya sa amun kon may snow storm, hala pala ka snow kag kon kaisa kon sobra kataas ang akun kaingud makabulig sa pagbuldos ka driveway. Kanselado man ang mga eskuelahan kag wara ti klase. Masadya man gid ang mga bata sa pagsipal sa snow. Ang iba maka-snowsledding, snow mobiling kag ang iba gusto mag-ice fishing.

Sa 27 na ka tuig ko sa Amerika, ang naman-an ko nga mag-umpisa ang pagtupa kang snow kada adlaw gid kang Thanksgiving. Kon kaisa gaumpisa ukon sa masunod nga adlaw kang Thanksgiving sa bulan kang Nobyembre. Pero kang tuig 2012, temprano pa nagtupa ang snow rugya sa Maine, Portland. Oktubre pa lang nag-snow storm run kag kon indi ako magsala, premero gid tu nga adlaw kang Oktubre. Sobra darwa ukon tatlo ka lapak ang taas halin sa lupa.

Kon mahangin gani, ay, ang mapalid ka snow, magtupa gani madugangan ang taas ka snow! Rugya gani sa balay kon kaisa indi kami kaguwa hay natabunan ka mataas nga snow. Indi matulod ka gawang ang snow. Ayti, ang akun kaingud balay ang ginapalihog nga mapala kang snow para mabuksan ang gawang. Depende sa klase kang natupa nga snow. May dyan nga daw baras man gid kon indi matunaw. May dyan nga basa kag nami maghimo ka snow man. May dyan nga daw powder man gid kag may dyan nga daw malamonggo kadaragkul kag may dyan nga daw olen ka bahul nga kon kaisa magtupa gani magarangga kang sarakyan, atop ka balay, kag kon ano man nga bagay matup-an na. Marangga gid sa kabug-at ka ice. Kon magsobra man gid ang ramig nga sub zero ang temperatura, mag-minus 10 gani ukon magsobra pa, nagaka-frozen ang mga pipes ka balay kag makarangga man gid ka furnace kag kon ano pa nga sirkumstansya nga matabo. Handaan mo man ukon indi, kon matabo ay matabo man gid. Mayad gid man nga may insurance ikaw para makabulig man gid kon oras nga magbayad kon bahul ang narangga. Ahay man gid kon tagraramig.

Kang tuig 2000 nga snow storm, nadanlug ako sa likod ka balay. May black ice akun nalapakan. Gapanaw ako sa hagdan-hagdan sa likod ka balay paagto sa idalum sa likod sa taramnanan. Nabari ang akun natuo nga kahig. Aysus timo, siyagit man ako sa mga bata eh para anda ako buligan pasulod sa balay. Ang magurang ko nga bata amo ang naghakwat kanakun. Indi kasarang hay 13 pa lang katu mong, ayti ginbuligan tana kang pangarwa ko nga bata. Darwa sanda naghakwat kag nagpasulod sa balay. Nagtawag man gid ka 911 eh para maagtunan ka rescue team. Aysus timo, indi lang ambulansya ang nag-abot kundi may fire trucks pa. Wara man nanda ako gindara sa ospital. Gintugruan nanda ako ka bulong kag ginbandahi ang akun kahig. Amo nga halin kato, ginpangaranan ko ang hagdan-hagdan ko ka Stairways to Heaven-Stairways to Hell! Kay man kon gapaidalum gani, gapahanumdum kanakun nga mag-andam gid hay stairways to hell.

Kang tuig 2011 bulan kang Oktubre petsa uno gid nga adlaw, akun nadumduman dya nga hitabo. Kada adlaw ang akun agut nga naga-obra sa Xerox Call Center kag gabii ang anang pag-uli kada alas nuebe y medya gid rian gaabot sa balay kag ginahandaan ko run ka anang pagkaun. Kato nga adlaw pasado run alas diyes nagauran uran kag maramig nga gabii wara pa kauli. Nagpamangkot ako sa manong na kon man-an na nga ang libayon na indi makauli. Ang sabat basi sa amigo na. Ambay, daw indi ko maintindihan kato ang akon ginabatyag.

Pagkatapos ko gid pamangkot sa bata ko nag-ring ang telepono. Ginsabat ko kag ay abaw, nagsinggitan ako nga “Ano Ok bala tana?” Duro akun pamangkutanun sa pihak ka linya hay ang Sheriff nagtawag, nagpamaan nga naaksidente ang sarakyan ni Matthew kag idarhun nanda sa ospital. Ang sarakyan nabunggo sa puno kang pine tree kag narangga gid kag ibul-on ka tow truck. Ginsugid na ang dalan kon diin ang aksidente. Nagtawag man ako sa kaingud ko nga darhun ako sa ospital. Nag-agto kami anay sa lugar kang aksidente sa Woods Road. Ay timo wara run man ang sarakyan rugto kag amun ginsagap kon diin ayun nga parte ka dalan. Sus a, may porcupine. Naggahud ang makina kang sarakyan kag nagpondo kami para i-check kang flashlight hay madulom. Nakita man gid nga patay run ang porcupine pero nagakapit sa idalum ka sarakyan. Nagpadalagan liwan kami paagto sa ospital, mga 30 ka minutos pa ang distansya kag nakaabot kami sa St. Mary Hospital. Ginpamangkot namun kon may ginpasulod nga ang ngaran Matthew McKeown. Kuon ka bayi wara ti Matthew.

Nakulbaan ako katama. Ginpasagap ko gid sa desk clerk e hay sobra na akun kakulba kag daw malipong na ako. Pira ka minutos, nagkuon ang bayi nga sa emergency room na ang bata ko. Nag-agto kami kag nakita ko nga gabatang sa kama sa sulod kang kuwarto nga may mga nurse kag doctor run. Ginhakus ko ang akun agut kag ginpamangkot kon ok lang tana kag kon diin ang sakit ukon pilas na. Kang adlaw nga tu, wara man gani ti snow kundi nag-uran lamang nga nagpadanlug ka dalan tungud sa mga dahon nga nahulog sa lupa kag dalanun. Ayti nag-hydroplane gali ang sarakyan ni agut. Salamat sa Dios luwas man gid sa kataragman bisan nga ang sarakyan narangga. Salamat nga kato may cellphone si agut hay kon wara masapwan na lang tana nga patay.

Makahanrangyus nga hitabo. Bisan ano pa kamayad nga panahon kon panahon man kang winter, autumn, spring kag summer kon ang ginatawag nga aksidente ukon disgrasya ang matabo ay matabo man gid.

Sa tuig nga dya, winter 2013, ang kaimaw ko lang magsipal sa snow si Wyatt Eco Blier. Masadyahan man gid kami nga darwa sa pag-sledding, maghimo ka snowman kag magdaradalagan, kag magpanaw-panaw sa snow. Kon kaisa ang mga kaimaw ni agut ko rugya sanda gasipal sa snow kag mag-snow mobiling. Depende man gid kon indi sobra karamig nami ang magsipal sa snow. Pero kon sobra man ka ramig mas nami na lang nga mamunong sa sulod ka balay. Indi kaw pa magka-snow bite ukon frostbite ang tawag.

Manami lang garing turukun ang maputi nga lupa. Kon magsirak ang adlaw daw pareho lang nga dya mga diyamante. Pagdayawon ang Dios sa tanan! Winter man, spring, summer, autumn, makita ang ana kagamhanan kag kadayawan! Amo nga bisan budlay ang winter, may Winter Wonderland man.